Praten over de dood, dat is toch onnodig? De eerste generatie migranten raakt op leeftijd en vertrouwt erop dat als het eenmaal zover is hun kinderen de juiste keuzes maken. Maar wat is juist en voor wie?
3 mei 2024
Wrijving tussen familieleden aan het ziekenhuisbed over de wensen van degene die overlijdt. Dat kun je voorkomen. Althans, daar zet Samira Laaboudi, ervaringsdeskundige en gezondheidsvoorlichter van de Stichting Gezondheid Allochtonen Nederland, zich voor in. De komende maanden trekt ze door Amsterdam met de voorlichtingsbijeenkomst Weet wat u wil.
“Stel dat je uitbehandeld bent, hoe wil je dan je laatste fase doormaken? Beschik je over een wilsverklaring, testament of donorcodicil?” vraagt Samira altijd aan de groep, die ze in het Berbers, Arabisch of Marokkaans aanspreekt. Ze noemt specifiek deze drie documenten, want regelmatig blijkt dat men hier geen weet van heeft of het nog niet heeft geregeld.
Vervolgens legt ze uit wat er allemaal mogelijk is in Nederland en moedigt de aanwezigen aan om met de partner en/of kinderen vragen te bespreken die mogelijk op ze af komt. Behoeft degene wel of geen reanimatie? Waar wordt iemand begraven? In het land van herkomst of op een moslimbegraafplaats in Nederland? Is er nagedacht over een hospice, euthanasie en/of sedatie? Het kan zijn dat een arts hiernaar vraagt. Als dit onbesproken blijft, dan stelt dat familieleden en de arts voor een dilemma: wat te doen als iemand zich niet meer kan uiten?
Bij de voorlichting is ook geestelijk leider Ahmed El Alili aanwezig, die alle vragen rondom het islamitisch geloof beantwoordt. Een van de belangrijkste zaken is dat moslims niet geheel verdoofd mogen zijn als hun dood nadert. Dan zijn ze niet in staat om de sjahada, getuigenis, uit te spreken. De laatste woorden voordat God hen ontvangt. Ahmed legt uit dat ook dit bespreekbaar is met de arts.
“De meeste mensen zijn bang voor de dood”, vertelt hij. “We willen nog lang leven, zeggen ze. We hoeven er niet over te praten, de kinderen regelen het wel.” Samira vult aan: “Terwijl de laatste fase juist erg mooi en waardevol kan zijn, en het veel onrust weg kan nemen als je er wel over praat.” Daarom houdt ze de voorlichtingsbijeenkomst niet alleen voor de ouderen, maar ook voor mantelzorgers en kinderen.
Na de eerste bijeenkomst komt Samira meestal na een poos nog eens terug. Om te vragen of er thuis over gesproken is. Soms blijkt het merendeel van de groep dit gedaan te hebben. Soms valt het tegen. Dan pakt ze er een speciaal kaartspel bij, ‘De dood in de pot’ heet het, en probeert het nog eens op een andere manier.
Vragen? Mail Samira via sam.laaboudi@live.nl.
Zie ook https://www.sgan.nl